Als in je leven al je vertrouwde kaders in diggelen vallen, dan kun je een gevoel van wanhoop, hopeloosheid ervaren..

Maar het heeft ook een andere kant, en die kant ben ik zelf ook op het spoor gekomen.

Dat veranderde mijn kijk op de wereld en het leven, maar zeker op de mensen.

Ik ben langer hoe meer in het niet weten terecht gekomen en ik hervond me in het 'niet meer weten.'

 

De Engelse mystica Eveline Underhill zegt het volgende hierover.

"Het beste is wat we kunnen doen voor hen die we liefhebben, is hen helpen aan ons te ontsnappen."

Dat houdt in degene niet vast te houden, met onze oordelen of veroordelen en dat heeft ook met 'niet weten' te maken.

Kennis is goed, maar je moet het niet de ander opleggen.

NIVEA = Niet Invullen Voor Een Ander, dat is een goed item hiervoor.

 

Ook in de psychische wereld waar psychiaters etiketten opleggen valt mij wel het een en ander op.

Op de eerste plaats verklaar je als deskundige, de mensen failliet.

“Je doet er niet meer toe, want je bent getekend, wat heb ik aan jou met je etiketten of ziekten!"

 

Eveline Uderhill zegt het volgende hierover:

"Het beste is wat we kunnen doen, voor hen die we liefhebben, is hen aan ons te ontsnappen.

Ga ervan uit dat het leven, ook dat van de mens, oneindig veel mysterieuzer is en veel meer nuances kent, dan wij kunnen denken."

 

Psyche betekent in het Grieks naast de ziel ook vlinder.

Het beste is dat je bij mensen ervan uitgaat, dat de ziel van de mens een ongrijpbare kant heeft, net als een vlinder.

Veeg de mens niet weg, maar probeer het ongrijpbare van de mens erkennen en je zult inzien dat voor en vooroordelen niet de weg zijn, niet voor jou en voor de mens niet.

Er mogen wel dingen die niet kloppen  gezegd worden, dat is nodig.

 

Als ik me in de ziel van de ander ga verdiepen dan kom ik een uitgestrekte zwarte afgrond tegen, niet in die van de ander, maar op de eerste plaats in mezelf, dat is het mysterie en de grote kracht van het lijden wat hier achter zit.

Hier zie je ook dat 'kijken in de ziel' op de eerste plaats volledig begrijpbaar kan zijn, maar bij nader inzien, blijkt de ziel volledig ongrijpbaar te zijn, dat je je af gaat vragen of ze wel een betekenis kan hebben.

In deze bodemloosheid van die zwarte gapende afgrond van het ongrijpbare van de ziel, kan een vermoeden van een diepe verborgen zin gaan groeien.

Juist, daar in die bodemloze, waar onze diepste bestemming te vinden is, daar kan heel iets anders oplichten, dan ik in mijn psychologiestudies leer.

Kennis is goed, maar je kunt niet alles weten, er blijft een mystieke ruimte waar niemand aan kan.

 

Kijk als patiënt of cliënt kun je in een jammerklacht vallen, "Iedereen is met een goed leven bezig en ik  ben ziek of ik zit in de schuldsanering en kan niet meer meedoen."

Dan zijn er twee dingen mogelijk, je kunt in je jammerklacht blijven hangen lusteloos in je stoel hangen, koffie drinken en roken.

Of je kunt eens rondom je heen kijken en dankbaar zijn voor hetgeen je nog hebt.

 

Geluk heeft met waarneming te maken, het zien wat is en zoals het is, met een liefhebben van de dingen om je heen.

 

William Blake verwoordt dit mooi.

"Indien de vensters van je waarneming gereinigd zouden zijn, zou alles aan de mensen verschijnen, zoals het is, namelijk oneindig, maar de mens heeft zichzelf opgesloten en ziet door de smalle spleten van zijn spelonk."

Dat houdt in dat onze vensters besmeurd zijn, ze zijn overdekt met spinnenwebben van ons gedachten, vooroordelen, onze lafheid en laksheid en daardoor zien we de wereld niet echt, zoals ze is, maar we leven in een beperkt wereldje, waarin onze eigen behoeften stemmingen en voorkeuren centraal staan.

Het materiaal voor een intenser leven, voor een scherper bewustzijn en een dieper begrip van ons eigen bestaan, is allemaal in onszelf klaar en je kunt het zo pakken.

 

We zijn van dat scherper bewustzijn gescheiden en je ziet een huidige tijd een nieuwe ziekte n.l.

"De pathologie van het oog," dat centraler staat, dan je psychische aandoening.

Het is een manier van kijken en de niet aflatende frustratie die jou aandoening met zich meebrengt kan een Eye-opener worden.

Hoe ga je naar de dingen kijken, is er een manier van kijken, die niet tot frustratie leidt.

Jou aandoening en alles wat het met zich meebracht heeft, kun je niet veranderen, daar valt niet aan te tornen, maar misschien kun je eigen grenzen verschuiven.

 

Stel je voor dat je thuis in je dieptepunt alles bent kwijtgeraakt en dat je in de put zit.

Opeens hoor je een merel zingen, of een kindje lachen, dat kan je een geluksgevoel en en gevoel van hernieuwd vertrouwen geven.

Als je oog in oog met eventuele dood of sociale dood staat, kan er plotseling door zulke kleine dingen een bevrijden besef zijn.

Hierin zie je dat dit lijden een vereenvoudiging in jou gaat bewerkstelligen.

Als je in een schuldsanering zit, dan kan deze vereenvoudiging heel goed van pas komen, waardoor je de dingen anders en echt gaat zien.

Je kunt je dan vereenzelvigen met de armoede waarin je verkeert en de rijkdom van de kleine dingen die je gaat ontdekken.

 

In je dieptepunt van het lijden bewerken krachten van schoonheid, verwondering en liefde.

Het kan ook zo spontaan gebeuren dat je deze krachten in je ontdekt.

Plato met zijn bekende grot, laat zien dat we in een grot leven met de schaduwen van onze eigen gedachten en amper notitie hebben van de trillende levende bewegingen van de wereld daarbuiten.

 

André Zegveld heeft hiervoor eenvoudig beeld.

“Een kind dat door de gang rent ervaart de lengte door te rennen en de hoogte door de schreeuwen, terwijl wij volwassenen bij de deur blijven staan, en de lengte in dorre nietszeggende meters weten uit te drukken.”

Kijk eens naar dat kind dat rent en schreeuwt en dan zien we dat we iets daarvan zijn kwijtgeraakt.

Je zou de ogen en de zachtheid van een kind terug kunnen vragen.

 

Ik heb over dit soort dingen veel nagedacht, terwijl ik ook in de psychologie blijf studeren, maar blijf ook bewust van dat kind in mij met zijn klein vingertje voorzichtig een kevertje uit het gras pikt en het liefdevol op een blaadje neerzet.

Onze blik is vertroebelt en onze zintuigen zitten verstopt, waardoor onze manier van waarnemen niet zuiver meer is.

Als je in een vreselijke impasse zit en suïcidaal bent, dan kan deze ontdekking een bevrijding zijn of worden.

 

Wat ben je gebaat met je etiketten, als je het liefst naar de grote onbekende dood wilt gaan.

Wat valt er oog in oog met de dood nog op te rapen?

Wat valt er nog te weten?

Tegenover de suïcidale gedachten staan we machteloos.

Waarom is euthanasie voor psychisch zieken zo'n moeilijk fenomeen.

Onze hersenen en handen kunnen niets meer grijpen en we staan volledig naakt tegenover onszelf.

 

Ik hoop dat je deze vragen zelf kunt beantwoorden hoe je jezelf kunt losmaken van je negatieve

gedachten, gevoelens en gewoontes.

Gemakkelijk is het niet en dat is een lange weg van trainen, met grote zelfdiscipline en structuur, en zonder deze kracht en inspanning gaat het niet.

De weg naar de werkelijkheid loopt via een trainingsproces en dat vergt veel van je.

Het doel is dat je een andere manier van waarnemen gaat leren.

Je eigen behoeften, stemmingen en voorkeuren even tussen haakjes zetten.

Er is werk aan de winkel zeker voor jezelf.

Het is de kunst van het vallen en opstaan, totdat je opeens verwondert opstaat en vaststelt: “ hé, ik loop!”

Hoe je het gedaan hebt, weet je niet meer, maar het is in je gebeurd en dat heeft jou op een positieve manier te pakken gehad en het resultaat is zichtbaar.

 

December 2014

Marianneke Beurskens